Jak malować farbą olejną? ABC technik olejnych

Malarstwo olejne kojarzy się z najwybitniejszymi talentami z historii sztuki. To klasyczna i szlachetna technika, po którą sięgają wszyscy malarze, także na etapie nauki i akademii. Farby olejne cechują się niezwykłą fakturą na płótnie, nasyconymi kolorami oraz trwałością. Wielbiciele sztuki często sięgają po farby olejne, ale nie do końca wiedzą, jak się do tego zabrać. Jak malować farbami olejnymi, żeby osiągnąć efekt najlepszych dzieł sztuki? Odpowiedź na te pytania znajdziesz w naszym przewodniku po malarstwie olejnym.

Farby olejne a farby akrylowe. Czym się różnią?

Na początku dobrze zacząć od rozróżnienia rodzajów farb, obok akrylowych i akwareli, farby olejne to jedne z najbardziej znanych mediów malarskich. Ich pigmenty są zmieszane z olejem, najczęściej lnianym oraz sporadycznie z woskiem. Warto również dodać, że farby olejne zdecydowanie różnią się od akrylowych w efekcie końcowym. Pigmenty tych drugich zmieszane są z żywicą akrylową z dodatkiem wody.

Profesjonalne farby, tak zwane z górnej półki, mają czysty skład i są kosztowne. Ekonomiczne rozwiązania uwzględniają dodatkowe składniki pełniące rolę wypełniaczy. W takim przypadku poza pigmentem i olejem w składzie tańszych farb możesz znaleźć także syntetyczne zamienniki. Wiadomo, że im mniejsza zawartość pigmentu, tym gorsza jakość farby, ale takie rozwiązanie na pewno sprawdzi się przy nauce malowania. W początkowym etapie zdecydowanie można sięgnąć po tańsze farby do nauki, które określane są także mianem studyjnych.

Jak malować farbami olejnymi, czyli niezbędne artykuły dla artystów

Malowanie farbami olejnymi wymaga odpowiedniego przygotowania, szczególnie jeśli chodzi o akcesoria. W pierwszej kolejności należy wybrać farby, jak już wspomnieliśmy wyżej, na początek nadają się tańsze tubki. Farby dobrze jest kupować w zestawie, dzięki czemu wszystkie podstawowe kolory będą dostępne w jednym opakowaniu. Żeby rozpocząć lekcje malowania, trzeba zaopatrzyć się także w podobrazie, pędzle, olej lniany, terpentynę i paletę. Dla osób malujących hobbystycznie i regularnie dodatkowym elementem komfortu będzie sztaluga. Farb olejnych nie rozcieńcza się wodą, ale terpentyną lub olejem lnianym. Terpentyna jest świetnym rozpuszczalnikiem do tłustych substancji, w tym właśnie farb olejnych. Taka kombinacja sprawdzi się do wykonania szkicu malarskiego, który pomaga zbudować kompozycje obrazu, a także delikatne pociągnięcie pędzla z rozcieńczoną farbą pozwalają na wprowadzanie zmian i poprawek.

Pędzle do farb olejnych

Farby olejne jak każde farby wymagają odpowiednich pędzli. Do malarstwa olejnego najlepsze będą pędzle szczecinowe, czyli z naturalnego włosia, ewentualnie z dodatkiem włosia syntetycznego. Pędzle szczecinowe zalecane są do malowania farbami olejnymi, ponieważ lepiej rozprowadzają gęste pigmenty na płótnie, a dodatkowo łatwiej je czyścić po farbie olejnej. Formy pędzli mogą być płaskie proste i ścięte po ukosie, bardzo szerokie i okrągłe. Jeśli jesteś początkującym praktykiem malowania, to najbardziej uniwersalne do nauki będą okrągłe włosia i ewentualnie małe pędzle z włosiem ukośnym do malowania szczegółów. Tutaj też sprawdzi się zestaw podstawowych pędzli, dzięki temu przetestujesz różnice w pociągnięciach pędzla płaskiego, okrągłego lub z ukośnie ściętym włosiem.

Przy malowaniu obrazów olejnych warto zadbać o specjalistyczne preparaty, które rozpuszczają oleiste farby. Jeśli zastanawiasz się, jak myć pędzle po farbie olejnej, to terpentyna będzie idealnym rozwiązaniem. To żółtawa ciecz o zapachu żywicy z drzew iglastych jest bardzo skutecznym rozpuszczalnikiem dla tłuszczów i może posłużyć także jako płyn do czyszczenia włosia. Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, terpentyna używana jest głównie do rozrzedzania farb, ale jej niebywałą zaletą jest to, że jest w stanie doczyścić nawet bardzo zaschnięte pędzle, pozostawiając włosie pędzla czyste i miękkie.

Malowanie krok po kroku

Jeśli ustawisz już sztalugę i podobrazie przed sobą, to dobrze zadbać też o pozycję, która da Ci swobodę ruchów, dobry punkt obserwacyjny i odpowiednie doświetlenie sztalugi. Tu sprawdzi się miejsce przy oknie, szczególnie z dodatkową przestrzenią, dzięki której możesz odchodzić od sztalugi na kilka kroków, żeby zobaczyć całe płótno z lekkiego dystansu podczas malowania.

Przed grubym i pełnym nakładaniem farby najlepiej wykonać szkic mocno rozcieńczoną farbą, tutaj sprawdzi się wspomniana już metoda z użyciem terpentyny. Taka forma rozpoczęcia obrazu daje swobodę wprowadzenia zmian i ewentualnego przekomponowania. Jeśli zastanawiasz się, jak malować farbami olejnymi w docelowym etapie, to sprawdzi się tu uniwersalna zasada: od ogółu do szczegółu. Można zacząć od wypełniania kolorem i plamami barwnymi przy użyciu dużego pędzla. Warto co jakiś czas odejść od płótna, żeby spojrzeć na dobierane kolory z dystansu i ewentualnie wprowadzić korekty.

Kolejną podstawową zasadą w malowaniu farbami olejnymi, podczas posługiwania się warstwami, jest nakładanie tłustego na chude. Czyli po wykonaniu szkicu, dodatkowe warstwy można nakładać, rozcieńczając je olejem lnianym.

Po całkowitym wyschnięciu farby zalecane jest nałożenie warstw werniksu, która dodatkowo zabezpiecza obraz przed zniszczeniami, blaknięciem i odpadaniem wyschniętej farby. Po skończeniu malowania dobrze jest oczyścić wszystkie akcesoria malarskie, np. przy użyciu terpentyny. Dzięki temu pędzle i inne artykuły artystyczne posłużą Ci na wiele sesji malarskich.